.
فرهنگ فارسی، معروف به فرهنگ معین، از فرهنگ‌های معروف و معتبرِ یک‌زبانه‌ی فارسی است. تدوین این فرهنگ حاصل پژوهش زنده‌یاد استاد دکتر محمد معین و همکاران و بیش از چهارصد تن از دانشجویان ایشان در طول بیست سال است. مواد خام فرهنگ معین از ۳۰۰هزار برگه تشکیل شده‌است. جلد اولِ فرهنگ در سال ۱۳۴۲ و در زمان حیات استاد و سایر مجلدات، در دورهی بیماری طولانی‌مدتِ ایشان (۱۳۴۵-۱۳۵۰) چاپ و منتشر شد.
فرهنگ فارسی شامل سه بخشِ «لغات»، «ترکیبات خارجی»، و «اَعلام» است. برخی ویژگی‌های این فرهنگ ارزشمند، تا زمان تألیفِ آن، بی‌سابقه بوده‌است.
به‌علت سکته‌ی مغزیِ نابهنگام استاد، تدوین برخی مدخل‌ها نیمه‌کاره ماند و از سال ۱۳۴۶ به‌بعد، به همت سیدجعفر شهیدی، شاگرد استاد، تکمیل و به مجموعه افزوده شد.
فرهنگ فارسی معین بارها تجدیدچاپ شده‌است و باوجود تألیف بسیاری فرهنگ‌ها، به‌عنوان فرهنگی یک‌زبانه، همچنان در کتابخانه‌های عمومی و شخصی می‌درخشد.
در سال ۱۳۰۴ دورهی ۶ساله‌ی ابتدایی در دبستان اسلامی رشت را طی ۲سال به پایان رساند. دورهی اول متوسطه را در رشت و دورهی دوم متوسطه را در رشته‌ی ادبی در دبیرستان دارالفنون تهران به سرانجام رساند. در سال ۱۳۱۰ در دانشسرای عالی در رشته‌ی ادبیات و فلسفه‌ی علوم تربیتی به تحصیل پرداخت. در سال ۱۳۱۳ با نوشتن پایان‌نامه‌ای به زبان فرانسه در مورد شاعر فرانسوی «لوکونت دو لیل» در رشته‌ی ادبیات و فلسفه به اخذ مدرک کارشناسی نایل شد.
حدود ۱۳۱۴ به وسیله‌ی مکاتبه‌ی آموزشگاه روانشناسی بروکسل، روانشناسی عملی و دیگر شعب آن از قبیل خط‌شناسی، قیافه‌شناسی و مغزشناسی را فراگرفت.
در سال ۱۳۱۸ به تهران منتقل گردید. در حین تصدی معاونت و سپس کفالت اداره‌ی دانشسراها در وزارت فرهنگ، برای دورهی دکترا در ادبیات فارسی در دانشگاه تهران ثبت نام نمود و در سال ۱۳۲۱ از پایان‌نامه‌ی دکترای خود با عنوان «مزدیَسنا و تأثیر آن در ادبیات پارسی» دفاع کرد و محمد معین نخستین فارغ‌التحصیل دورهی دکترای ادبیات فارسی در ایران شد.
دکتر معین در عمر کوتاه خود کوله‌باری عظیم از دانش را برای ادب و فرهنگ ایرانی به ارمغان آورد و باورش سخت و گرانبار است که این نابغه‌ی ادبی بر اثر اشتباه پزشکی و در ۴۸ سالگی به کما رفت و بعد از پنج سال در ۱۳ تیر ۱۳۵۰ درگذشت.
