داریوش-آشوری

داریوش آشوری متولد   ۱۳۱۷در تهران ، نویسنده، اندیشمند، زبان‌شناس و مترجم ایرانی است. بیشتر آثار او در زمینه‌ی علوم سیاسی، علوم اجتماعی، فلسفه، و زبان‌شناسی است. داریوش آشوری سال‌هاست که با خانواده‌ی خود در فرانسه زندگی می‌کند.
آشوری سال ۱۳۳۷ دارالفنون را تمام کرد و وارد دانشکده‌ی حقوق و علومِ سیاسی و اقتصادی دانشگاه تهران شد و لیسانس اقتصاد خود را در سال ۱۳۴۲ گرفت. در همان سال در دوره‌ی دکترای اقتصاد در همان دانشکده پذیرفته شد ولی آن را نیمه‌کاره رها کرد. کار تألیف کتاب، ترجمه، و نوشتن مقالات را از همین دوران شروع کرد. نخستین کتاب او، به نام فرهنگ سیاسی، در روزگار دانشجویی از او منتشر شد که هنوز هم، با نام دانشنامه‌ی سیاسی، در ایران در زمینه‌ی علوم سیاسی کتاب مرجع است و تاکنون بیش از سی چاپ از آن منتشر شده است. در همان دوران آشوری در مؤسسهی انتشارات فرانکلین به‌عنوانِ ویراستار در دائرةالمعارف فارسی و سپس در بخش انتشارات به کار مشغول بوده است. در دانشکده‌ی حقوق و علوم سیاسی، دانشکده‌ی علوم اجتماعی، دانشکدهی هنرهای زیبای دانشگاه تهران، در مؤسسه‌ی شرق‌شناسی دانشگاه آکسفورد در بریتانیا، و دانشگاه زبان‌های خارجی توکیو تدریس کرده، و عضوِ هیئت مؤلفان لغت‌نامه‌ی فارسی در مؤسسه‌ی لغت‌نامه‌ی دهخدا (وابسته به دانشگاه تهران)، عضو هیئت ویراستاران دانشنامه‌ی ایرانیکا (دانشگاه کلمبیا در نیویورک) و از نویسندگان آن بوده است. همچنین سردبیری چند مجله‌ی ادبی و نیز نامه‌ی علوم اجتماعی را در مؤسسه‌ی مطالعات و تحقیقات اجتماعی (وابسته به دانشگاه تهران)، به عهده داشته است. آشوری در قلمروی علوم اجتماعی و فلسفه‌ی مدرن به توسعه‌ی زبان فارسی از نظر دامنه‌ی واژگان و بهبود سبک نگارش یاری فراوان کرده است. آشوری در آثار خود واژگان نوترکیبی چون گفتمان، همه‌پرسی، آرمان‌شهر، رهیافت، هرزه‌نگاری، درس‌گفتار و مانند آن را به‌کار برد که معادلی برای آن در زبان فارسی وجود نداشت. فرهنگ علوم انسانی او شامل صدها ترکیب و واژه‌ی اشتقاقی تازه برای گسترش زبانِ فارسی در زمینه‌ی علوم انسانی و فلسفه است. از میان آثار او می‌توان به بازاندیشی زبان فارسی، شعر و اندیشه، تعریف‌ها و مفهوم فرهنگ، و فرهنگ علوم انسانی اشاره کرد. ما و مدرنیّت نام مجموعه مقاله‌هایی از اوست که در آن به تحلیل بحران فرهنگی جامعه‌ی‌ ایران در مواجهه با مدرنیّت می‌پردازد. وی نویسنده‌ی عرفان و رندی در شعر حافظ است که تفسیری هرمنوتیکی از بنیادهای اندیشگی دیوان حافظ بر پایه‌ی پژوهش متن‌شناسانه‌ی تاریخی‌ست.