دربارهی کتاب
در پيش گفتار کتاب مي خوانيم: خبر و روزنامهنگاري تغيير کرده است، چون جهان تغيير کرده است. امروزه ما با شرايط پيچيدهاي از روزنامهنگاري روبهرو هستيم؛ اين پيچيدگي که از قضا ناخوشايند است، محصول توطئة اتاقهاي خبر نيست، بلکه ناشي از عواملي است که محسوساند، اما ظاهراً بهچشم ديده نميشوند. دنياي امروز ما لبريز از رسانه است؛ آنها براي خواب و خوراک ما، نوع لباس پوشيدن، راهرفتن، حرفزدن و فکرکردن ما برنامهريزي ميکنند. سرعت تحولات بهگونهاي است، که رسانه نيز دربندِ رسانه گرفتار است. به عبارت ديگر، دنيا 24 ساعته رسانهاي است و بهقولي، خودِ رسانه نيز به بستري براي لينک فوري اطلاعات بدل شده است.
در دنياي امروز مرز ميان «خبر واقعي» و «خبرـ سرگرمي» مخدوش شده است، دروازباني خبر که ظاهراً بايد محصول تفکر آگاهانه روزنامهنگاري باشد بهقول جکي هريسون در معرض ابتذال بيشازپيش قرار گرفته است. روزنامهنگاران در اکثر مواقع همانند افرادي عمل ميکنند که صداي ديگران را با کمي تغيير تقليد ميکنند و اخباري را منتشر ميسازند که توسط منابعي که بهدنبال اهداف خويشاند، در اختيارشان قرار داده شده است. اطلاعـ سرگرميِ جهاني، بهعنوان گفتمان تفريح، اِغواگر و قدرتمند توجه افکار عمومي را از واقعيتهاي هولانگيز دور ميکند و در خدمت بازتوليد سرمايهداري قرار داده است و بيدليل نيست که فراواني محض و خبر صِرف در طيف رسانههاي متفاوت و بسترهاي خبري مختلف چيزي غير از بازاريابي ماهرانهتر و کالاييشدن فزاينده و دائمي توليدِ خبر نيست و منجر به تنزل غيرقابل برگشت و عاميانهشدن خبر و اطلاعات شده است. به عبارتي، در دنيايي که رسانهها به عنوان بستر نهايي زندگي سياسي عمل ميکنند، روزنامهنگاري کاملاً مستقل شايد ديگر فرصت ظهور نيابد؛ به قول نيکلاس لوهمان، جامعهشناس آلماني حوزة رسانه که رسانههاي جمعي را بهعنوان يکي از سيستمهاي شناختي کليدي جامعة مدرن ميشناسد، سؤال مهم و اساسي اين است: «چگونه ممکن است اطلاعاتي را دربارة جهان و دربارة جامعه بپذيريم، وقتيکه ميدانيم چگونه توليد شده است.»
کتابِ حاضر بهطور کلي نگاهي انتقادي به رويکرد رسانهها در زمانة ما دارد. ناشر با گزينش دقيق مقالات اين کتاب از ميان 60 مقاله کتابِ ارزشمند «خبر و روزنامهنگاري راتلج»، سعي کرده است ضمن کپسوليکردن مجموعه، به تفکر و ايدهپردازي استوارت آلن، استاد برجستة روزنامهنگاري دانشگاه بورنماوت بريتانيا و سرويراستار کتاب احترام لازم را بگذارد. اين مجموعه مقالات، با نويسندگاني که هر کدام در موضوع خود، نظريهپرداز و بهحدِّ کافي داراي شهرت هستند، سعي دارد اُفق تازهاي مقابل ديدگان مخاطب بگذارد و از زاويهاي بعضاً بديع، جنبههايي قابل تأمل از بحثهاي متنوع خبر و روزنامهنگاري در عصر و زمانة فعلي را به چالش بکشد.