درباره‌ی کتاب
فراگير شدن دموکراسي و انتخابات يکي از مهمترين ويژگيها و شناسههاي سده بيستم تا به امروز بوده است. دادهها و يافتههاي موجود نشان ميدهد به هر ميزان که فرايند دموکراسي و بايستههاي آن در يک جامعه عميقتر ريشه داونده باشد، به همان نسبت نظام سياسي از کارايي و پايايي بيشتري برخوردار خواهد بود. چنين ويژگيهايي طي يک سده گذشته در گرايش به دموکراسي و جهانگستري آن، نقشي بنيادي داشته است. از شناسههاي دموکراسي سازگاري آن با گوناگوني آيينها و ايستارهاي جوامع مختلف است. از اين رو، گونههاي ناهمگوني از مردمسالاري در کشورهاي مختلف سر برآوردهاند که در همه آنها خواست و پسند مردم در کالبد انتخابات بنياد پذيرش نظام سياسي بهشمار ميرود.
طي اين مدت نيز سويههاي نظري و کاربردي دموکراسي در کانون پژوهش رشتهها و گرايشهاي گوناگون علوم انساني قرار داشته است. در اين ميان، جغرافياي انتخابات به عنوان ديرپاترين و در عين حال پوياترين گرايش جغرافياي سياسي از زمان طرح اين دانشواژه (1913) توسط آندره زيگفريد فرانسوي تا کنون در چهارچوب مفاهيم گوناگون نظري و کاربردي در خدمت قلمروداري به عنوان بُعد کاربردي جغرافياي سياسي بوده است. يافتههاي موجود نشان ميدهد که در آن دست کشورهايي که مردمسالاري از پيشينه و ژرفاي بيشتري برخوردار بوده به همان نسبت رخساره کاربردي جغرافياي انتخابات در راهکاريابي براي مسائل مبتلا به حوزههاي انتخابيه و تبيين الگوهاي فضايي رأي کارامدتر عمل کرده است.
در کشور ما نيز هر چند انتخابات و دموکراسي در فرهنگ سياسي جامعه پيشينهاي فراتر از يک صد سال دارد اما طي همين مدت، توسعه و گسترش مردمسالاري با اُفت و خيزهاي بسياري همراه بوده است. با اين حال و به گونه مشخص با پيروزي انقلاب اسلامي و درآميختگي جمهوريت با اسلاميت، الگوي نويني از مردمسالاري ديني ارائه شد که در قالب نظام حقوقي آن، همه کارگزاران نظام در مقياس خُرد و کلان به صورت مستقيم و غير مستقيم توسط مردم برگزيده ميشوند. بيگمان، کارامدسازي چنين الگويي از مردمسالاري نيازمند بررسي چالشها و دستاوردهاي موجود و پيشروي از ديدگاههاي گوناگون نظري و کاربردي است.
از ديگر سو، در حوزه علوم انساني و برنامهريزي دانشگاهي کشور به طور مشخص جغرافياي سياسي يگانه رشتهاي است که در قالب واحد درسي جغرافياي انتخابات به بررسي جُستار انتخابات ميپردازد. با وجود اهميت مسئله، تاکنون کتابي که در اين حوزه به صورت بنيادي به بررسي ابعاد ساختاري و کارکردي موضوع انتخابات از منظر جغرافيا پرداخته باشد، تأليف نشده است. بر اين پايه، کتاب پيشروي براي دانشجويان جغرافياي سياسي ماهيت درسي و مباني دارد. از اين رو، پژوهشکده مطالعات راهبردي بر بنياد رسالت خود براي توليد و تقويت ادبيات بومي و راهبردي در عرصه دانشگاهي، به انتشار کتاب «جغرافياي انتخابات: مباني، مفاهيم و مکاتب» به قلم دکتر مراد کاويانيراد همکار علمي پژوهشکده مطالعات راهبردي و آقاي مصيب قره‌بيگي دانشجوي دکتري جغرافياي سياسي دانشگاه تهران اقدام کرده است.
