دربارهی کتاب
«در کشورهاي اروپاي شرقي تفاوت بين «ما» و «من» بسيار فراتر از تفاوتي صرفا در دستورزبان است. من همراه اين «ما» بزرگ شدم. در مهدکودک، در مدرسه، سر کار. با گوش دادن به سخنراني سياستمداراني که ميگفتند: «رفقا، ما وظيفه داريم...» و ما رفيقها همان کارهايي را ميکرديم که به ما ميگفتند. فردي که از يک جامعه توتاليتر بيرون ميآيد با «نه» گفتن است که مسئوليت فردي و ابتکارعمل را مي آموزد. و اين راه با گفتن «من» شروع ميشود...»
«کافه اروپا» مجموعه مقالات ديگري است از خانم اسلاونکا دراکوليچ، روزنامه نگار و نويسنده کروات که پيش از اين کتاب «کمونيسم رفت، ما مانديم و حتي خنديديم» از او در اين مجموعه منتشر شده است. اين مقالات شرحي از زندگي مردم اروپاي شرقي در سالهاي پس از فروپاشي کمونيسم و تجربه مردم کرواسي پس از استقلال اين کشور است.
دراکوليچ تصويرگر تيزبين جوامعي در حال گذار است. روايتهاي او با جزئياتي شگفت، تامل برانگيز و صميمي، شبيه نامههايي است که دوستي برايمان نوشته است. نامههايي که تصويري ملموس از همه تناقضها، سردرگميها و تحولاتي به دست ميدهد که مشخصه دوران گذار به دموکراسي است.
مقالات گيرا و جسورانه دراکوليچ در واقع تلنگري است به شهروندان کشورهاي اروپاي شرقي پس از کمونيسم، براي اينکه مسئوليت نقشي را که در جامعه مدني جديد برعهده دارند، بپذيرند.
دراکوليچ ريشه بسياري از مشکلات کنونيشان را در اين ميبيند که مردم اين کشورها تحتتاثير سالها زندگي در حکومتهاي توتاليتر مسئوليت فرديشان را به کلي فراموش کردهاند. او ميگويد، «ما مردم دنياي کمونيسم هنوز از نظر سياسي مثل کودکاني نابالغ هستيم، نيازمند پدري که از ما مراقبت کند تا ديگر لازم نباشد خودمان مراقب خودمان باشيم.»
دراکوليچ نه تنها يک مشاهدهگر دقيق وقايع اروپاي شرقي که يک مشاهدهگر حساس وضعيت انسان است، و کتابهاي او فراتر از موضوع خاصش، تحليلهايي قابل توجه از احساسات و تجربههاي انساني است.