دربارهی کتاب
درباره کتاب دلوز ايده زمان (گفتگويي درباره ژيل دلوز) اثر عادل مشايخي - محسن آزموده:
هايدگر در جايي به حکم «معلمان و پژوهشگران علوم» دربارهي فلسفه اشاره ميکند: «از فلسفه چيزي درنميآيد»؛ «با فلسفه کاري نميتوانيد بکنيد». او ميگويد اين حکم صحتي انکارناپذير دارد، چرا که با فلسفه کاري نميتوان کرد. اما اين حکم بر اين پيشداوري استوار است که فلسفه را هم بايد بر بنياد همان معيارهايي مورد ارزيابي قرار داد که براي داوري در مورد فايدهي دوچرخه يا حمامهاي آب معدني به کار ميروند. از نظر هايدگر، مسئله اين نيست که با فلسفه چه کار ميتوانيم بکنيم، بلکه بايد پرسيد فلسفه اگر درگيرش شويم با ما چه کار ميتواند بکند. بر همين سياق، در مورد دلوز يا هر فيلسوف ديگري بايد پرسيد فلسفهاش با ما چه کار ميتواند بکند. بهجاي تحقيق در مورد «سازگاري» چارچوبِ مفهومي او با «بافتِ» جامعهي ما، بايد ديد اين چارچوبِ مفهومي در تنش با اين «بافت» چه چيزهايي را در محتواي اجتماعيِ زندگيِ ما قرائتپذير و چه اموري را از نو به مسئله تبديل ميکند، و کذب کدام دسته از مسائل را برملا ميسازد.
در شرايطي که انديشههاي چپ با استناد به «ازهمپاشيدنِ اتحاد جماهير شوروي و افتادن تشت رسوايي مارکسيسم از بام» بدنام ميشوند و سياست مردمي با برچسبهايي نظير «پوپوليسم»، «آشوبگرايي»، «چپزدگيِ کودکانه»، «تهديد عليه يکپارچگي ملي» و «ايرانستيزي» تخطئه ميشوند، مفاهيم متفکراني نظير دلوز، فوکو و … در چارچوب انديشهي انتقاديِ برآمده از ميراث فلسفيِ «مارکس، نيچه، فرويد»، ميتواند همچون پادزهري عمل کند که با خنثاکردنِ انگارههاي برآمده از «تکنولوژيِ قدرتِ امنيتيِ» جهاني (global)، زمينهي انديشيدن به «امکان تفکر» را فراهم آورد و در عين حال تلاش براي تفکر را همزمان هم از پرواز در آسمانِ انتزاع و هم از درافتادن به دام نسبيگرايي تاريخي مصون نگاه دارد، و راه انديشيدن به «واقعيت ايراني» در مسير خلقِ «حقيقتهاي جهاني» (universal) را براي نسلهاي آينده باز کند (در اينجا بايد به مفهوم برگسونيِ «وقفه» و پيچش جديدي که دلوز به آن ميدهد انديشيد: تکوينِ «حقيقتهاي جهاني» در «وقفه»هاي «واقعيت محلي» ممکن ميشود). مسلم است که توان انتقادي فلسفه به طور کلي و توانِ اين يا آن فلسفهي خاص را نميتوان با طفرهرفتن از شرحها و تحليلهاي مفهوميِ دقيق و مفصّل احيا کرد. اين «وظيفه»اي است که تحققاش کار جمعيِ پيگير و سماجتآميز ميطلبد.
این اثر توسط انتشارات ناهيد منتشر شده است و می توانید اين كتاب و ساير كتابهاي فلسفه را از طریق خرید آنلاین از سایت فروش اینترنتی انتشارات آگاه سفارش دهید.